İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi ve kayıp yakınları, “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” eyleminin 865. haftasını, Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde gerçekleştirdi. Eyleme kayıp yakınları, sivil toplum örgütü temsilcileri, hak savunucuları ve çok sayıda kişi eyleme katıldı. Eylemde, faili meçhul ve gözaltında zorla kaybedilenlerin fotoğrafları taşındı. Her hafta olduğu gibi birçok sivil ve çevik kuvvete bağlı kolluk görevlisi alandaki yerini aldı. Bu hafta, 4 Eylül 1993 tarihinde, Batman’da faili meçhul bir saldırıda katledilen İHD üyesi ve DEP Mardin Milletvekili Mehmet Sincar’ın faillerinin yargılanmasını talep ediyoruz.
İHD Diyarbakır Şube Başkanı Ercan Yılmaz, eylemde yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Aradan geçen onca haftaya rağmen, Cumartesi İnsanları ve kayıp yakınları olarak, 1990’lı yıllarda zorla kaybedilen ve faili meçhul cinayetlere kurban giden sevdiklerimizin akıbetini sormaya, adalet talep etmeye devam ediyoruz.
Her hafta burada farklı kimliklerden, farklı toplumsal kesimlerden yurttaşlarımızın hikâyelerini sizlerle paylaşıyoruz. Bu hafta, katledilişinin yıl dönümünde, Mehmet Sincar ve Metin Özdemir’in hikâyesini paylaşacağız.
1993 yılında Batman’da, parti üyelerinin faili meçhul cinayetlere kurban gitmesinin ardından olayları araştırmak ve sorgulamak amacıyla yola çıkan Mehmet Sincar ve beraberindeki heyet bir silahlı saldırıya uğradı. Bu saldırının üzerinden 30 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen, açılan davada hâlâ gerçek faillerin ortaya çıkarıldığı, olayın tüm boyutlarıyla ele alındığı bir yargılama yapılmış değil. Dosya kapsamında sadece bir sanık tutuklu yargılanıyordu. O da yaklaşık 6 yıl önce, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin verdiği bir karar gerekçe gösterilerek tahliye edildi. Davada, yaklaşık 6 ayda bir duruşmaların rutin bir şekilde ertelendiği bir yargı süreciyle karşı karşıyayız.
Biz, buradan bir kez daha başta Mehmet Sincar olmak üzere, 90’lı yıllarda zorla kaybedilen, faili meçhul cinayetlere ya da yargısız infazlara kurban giden herkes için etkin soruşturmaların ve gerçek bir yüzleşme sürecinin başlatılması gerektiğini ifade etmek istiyoruz.”
Daha sonra Mehmet Sincar’ın eşi Cihan Sincar, duygularını Kürtçe dile getirdi." Mehmet Sincar milletvekiliydi. Halkını temsil etmeye gitmişti. Sokaklarda faili meçhuller yaşanıyordu, insanlar katlediliyordu. Halklarla bir araya gelip bunun arkasında kimin olduğunu sormak için gittiler. Mehmet’i, Batman’da katlettiler. Bugüne kadar milletvekili olan Mehmet Sincar’ın faillerini Meclis’te tek bir kere sormadılar. Mehmet Sincar ve arkadaşları demokrasi ve adalet istedikleri için katledildiler. Mehmet Sincar milyonlardır, minnettarız ki bu onuru bize bıraktılar. Nerede olursa olsun bedeli ne olursa olsun toprağına onuruna ve değerlerine sahip çıkanların yolunda olacağız”
Hakların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Amed İl Eşbaşkanı Gülşen Özer, Mehmet Sincar şahsında katledilenleri saygıyla andığını belirtti. Gülşen Özer, faillerin yargılanması için mücadeleyi büyütecekleri mesajını verdi.
İHD Diyarbakır Şube Yöneticisi Yahya Polat, Vedat Aydın’ın hikayesini Kürtçe olarak paylaştı. Aydın’ın hikayesini Kürtçe olarak paylaştı. “Mehmet SİNCAR 1953 yılında Mardin’in Ömerli ilçesi İkipınar köyünde dünyaya gelir. İlkokulu doğduğu köyde, ortaöğrenimini Mardin’de tamamladıktan sonra lise eğitimi için Adana’ya gider. 1973 yılında Ankara Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi’ni kazanır ve 1978 yılında mezun olur. Sonrasında öğretmen olarak Dersim’e tayini çıkar. Yaklaşık olarak bir sene çalıştıktan sonra, Maraş katliamı boykotu nedeniyle devlet tarafından sürgün edilir. Sürgün edildiği ilçede sağcı gruplar tarafından tehditlere ve saldırılara maruz kalır ve daha görevine başlamadan ailesinin yanına dönmek zorunda kalır.
Sincar, 1991 yılında Demokrasi Parti’den (DEP) milletvekili seçilmiştir. Derneğimiz üyesi olan Sincar, dönemi itibariyle Mecliste özellikle bölgedeki faili meçhul cinayetler, JİTEM, Hizbullah’ın gerçekleştirdiği katliam ve cinayetlere ve köy korucularının saldırılarına karşı aktif çalışmalarda bulunmuştur. Demokrasi Partisi (DEP) Mardin Milletvekili Mehmet Sincar’ın, Parti Meclisi üyeleri Habip Kılıç ve Hikmet Kılıç’ın “faili meçhul” bir şekilde katledilmesine dair incelemede bulunmak amacıyla gittiği Batman’da, İl Örgütü yöneticileri olan Metin Özdemir ile birlikte 4 Eylül 1993 tarihinde Elma Sokak’ta uğradığı silahlı saldırıda katledilmesinin üzerinden 32 yıl geçti.
Türkiye’de 90’lı yıllar, OHAL rejiminin yürürlükte olduğu, zorla kaybetme, yargısız infaz ve faili meçhul cinayetler gibi insanlığa karşı suçların yaygın ve sistematik bir saldırının bir parçası olduğu dönemdi. O dönemde yaşanılan ağır insan hakları ihlalleri ile ilgili açılan soruşturma ve dava dosyaları, zaman aşımı devreye konularak adliye raflarında çürümeye bırakılmakta, dosyalar kapatılmaya çalışılmaktadır. Bunun son örneklerinden biri de üyemiz Mehmet Sincar’ın dosyasında karşımıza çıkmaktadır. Katledilmesinin üzerinden 32 yıl geçen dosyada en son 17 Haziran 2025 tarihinde 15. Duruşması yapılan davanın yeniden yargılama süreci devam ederken Mahkeme başkanı, 5 yıldır mütalaası hazırlanmayan davanının mütalaanın hazırlanması için dosyayı Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığına göndererek bir sonraki duruşmayı 18 Aralık’a erteledi.
Özetle ifade ettiğimiz günümüzde yaşanan olaylar dahil olmak üzere hala sürdürülmeye çalışılan zaman aşımı vb. cezasızlık zırhları ile failleri yargılama dışında bıraktırmanın insancıl hukuk kurallarına ve sözleşmelerine aykırı olduğunu belirtmek istiyoruz.
Burada Mehmet Sincar nezdinde tüm kayıpları, faili meçhul cinayetlerle katledilenleri anarak; İnsan hakları savunucularının adalet ve hakikat arayışının asla bitmeyeceğinin de altını çiziyoruz.”
Şimdi de; Mehmet SİNCAR ve diğer tüm kayıp ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban gidenler için 1 dakikalık oturma eylemine geçiyoruz.
İHD DİYARBAKIR ŞUBESİ
