Kayıp Yakınları 1992 Newroz'unda katledilen yurttaşları andı

19.03.2022

İnsan Hakları Derneği (İHD)  Diyarbakır Şubesi ve Kayıp Yakınlarının her hafta düzenlediği “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” oturma eyleminin 684’üncü haftası gerçekleştirildi. Eyleme Diyarbakır Tabip Odası temsilcileri, İHD Diyarbakır Şubesi yönetim kurulu üyeleri, hak savunucuları ve kayıp yakınları katıldı. Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde yapılan eylemde, kayıpların fotoğrafları taşındı. Kayıp yakınları bu hafta, 21 Mart 1992’de Şırnak, Cizre, İdil ve Mardin’in Nusaybin ilçesinde Newroz Kutlamalarında yaşamını yitiren yurttaşları andı.

İHD Yönetim Kurulu Üyesi Derya Yıldırım'ın yaptığı açıklama şu şekilde: 

"21 Mart 1992 yılı Newrozunda, her sene olduğu gibi yüz binlerce Kürt bayramı kutlamak için bir araya gelir.  Şırnak kent merkezi, Şırnak’a bağlı Cizre ve İdil ilçeleri ile Mardin’in Dargeçit ilçesinde kutlanmaya başlanan Newroz etkinliklerine kolluk görevlileri müdahalede bulunur.

Müdahale sonucu ortaya çıkan korkunç bilanço ise katliam yapıldığını göstermektedir. Mardin’in Dargeçit ilçesinde Newroz yürüyüşüne katılmak isteyen kitleye kolluk tarafından açılan ateş sonucu Abdurrahim Çiçek isimli yurttaş göğsünden vurularak katledilirken, Şırnak Kent Merkezi ve Cizre'de yapılan yürüyüş ve meydandaki kutlamalara katılan kitleye otomatik silahlarla ateş açılır. Şırnak kent merkezinde aralarında 5 yaşındaki Hatice Katar, 9 yaşındaki Mehdi Güngen, 65 yaşındaki Nebahat Kakuç ile 70 yaşındaki Ramazan Bayer ve Halil Babek isimli yurttaşlarında bulunduğu çok sayıda kişi kolluğun silahlı müdahalesi sonucu yaşamını yitirmiştir. 23 Mart'a kadar süren olaylarda biri gazeteci olmak üzere 57 kişinin taranarak katledildiği resmi devlet verileri arasında yer alırken, gerçekte bu sayının daha fazla olduğu söylenmektedir.

Aynı gün Mardin'in Nusaybin ilçesinde on binlerce kişi tarafından gerçekleştirilen Newroz kutlamalarında ise, kolluğun yoğun baskısına rağmen Newroz kutlanmış ve olaysız bir şekilde sona ermiştir. Dönemin İçişleri Bakanı İsmet Sezgin, Şırnak kent merkezinde ve Cizre'de yaşanan olayların aksine Nusaybin Newroz kutlamalarını olaysız sona erdirdikleri için Nusaybin halkına teşekkür etmiştir. 22 Mart sabahı Nusaybin'de yaşayan yurttaşlar, Şırnak ve Cizre de sivil insanların katliamına yol açan polis ve asker müdahalesini protesto etmek amacıyla yürüyüşe geçti. Yürüyüşe katılan yurttaşlar Çağ köprüsü üzerinde polislerin müdahalesiyle karşılaşır. Kolluk görevlileri tarafından yürüyüşe katılanların üzerlerine panzerler sürülür ve otomatik silahlarla ateş açılır. Yapılan bu müdahale ile resmi rakamlara göre biri kadın 16 yurttaş yaşamını yitirirken, 106 kişi kalıcı fiziksel mağduriyete yol açacak şekilde yaralanmıştır. Ancak resmi rakamların aksine o gün gerçekleşen katliamda, 16 kişinin değil 21 kişinin yaşamını yitirdiği belirtiliyor.

Onlarca kişinin yaşamını yitirdiği ve yüzlercesinin yaralandığı Newroz katliamı ile ilgili, aradan geçen 30 yıla rağmen etkin ve etraflıca bir soruşturma yürütülmezken, yetkililer tarafından yapılan "Ölenlerin çoğu PKK'li, aralarında PKK'liler vardı" açıklaması ile katliamın failleri gizlendi ve yargılanmadı.

Biz insan hakları savunucuları, Türkiye ve özellikle bölgemizde yakın tarihte işlenmiş ve hakikate erdirilmeyi bekleyen insanlık suçlarının, gerçek, adil ve insancıl hukuka dayanan bir anlayış ve yargılamalarla bu güne dek aydınlatıldığına ne yazık ki şahit olmadık. Bunun bir sonucu olarak, bu ülkede yaşayan halklar, muhalif kesimler ve kimlikler, sürekli bir katliam, baskı ve tehdit altında yaşamak zorunda kalmıştır. En açık örneğine 2011 yılında Roboski’de, devlete ait savaş uçakları tarafından 34 yurttaşın hunharca katledilmesi ile bir kez daha acı bir şekilde tanık olduk.

İnsanlık suçlarında zamanaşımı olmaz. Geçmişle yüzleşmenin, bu ülkede yaşayan halkların katliam tehdidi olmaksızın, özgür, demokratik bir hayat sürmesinin koşullarının oluşturulması talebimiz yineliyoruz. Unutmayalım ki hakikat ve adalet sağlandıkça, toplumsal yaşamda çatışma olmaksızın, barışçıl yaşayabilmenin imkânlarını bulabiliriz. Biz insan hakları savunucuları ve kayıp yakınları olarak, adalet talebiyle her hafta kesintisiz sürdürdüğümüz oturma eyleminin 684. haftasına ulaşırken, bir kez daha “Kayıplar Bulunsun Failler Yargılansın” diyoruz.

Bu temelde, baharın ve yeni yaşamın müjdeleyicisi olarak görülen ve başta Kürt halkı olmak üzere zulme karşı direnen halkların mücadele günü olarak kabul edilen Newroz Bayramını kutluyor ve Newroz kutlamalarında katledilen tüm yurttaşlarımızı saygıyla anıyoruz. "

Şimdi de tüm kayıp ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban gidenler için 1 dakikalık oturma eylemine geçiyoruz.

 

İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi Zorla Kaybedilenler Ve Faili Meçhul Siyasi Cinayetleri Araştırma Komisyonu