Kayıp Yakınları 801. Hafta: Vejdin Avcıl’ın failleri soruldu

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi ve kayıp yakınları, “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” eyleminin 801. haftasını, Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde gerçekleştirdi. Eyleme kayıp yakınları, Ergani Belediyesi Eşbaşkanı Şiyar Güldiken, siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri ile hak savunucuları katıldı. Eylemde, gözaltında zorla kaybedilenlerin ve faili meçhul saldırı sonucu katledilenlerin fotoğrafları taşındı. Yine her hafta olduğu gibi çok sayıda çevik kuvvet ve sivil kolluk görevlileri alandaki yerini aldı. Bu hafta, Mardin'in Derik ilçesinde12 Haziran 1994'te gözaltında kaybedilen Vejdin Avcıl'ın faillerini soruldu.

Eylem öncesi konuşan İHD Bölge Temsilcisi Tahir Saçaklı Kürtçe olarak şunları söyledi: “801 haftadır buradayız. Annelerimiz kaybedilen yakınlarını, kemikleri dahi olsa bulmak istiyoruz. Maalesef 30 yıldır bu mücadeleyi yürütüyorlar. Ancak hakikatler ortaya çıkarılmadı. Bildiğiniz gibi Vartinis ve Dargeçit Katliamları için açılan davalar zamanaşımına uğradı. Failler bulunmadı. 
Bugün bayram arifesi, herkes mezarlık ziyaretlerini gerçekleştiriyor. Ancak bu meydanda bulunan kayıp yakınları bundan mağrum kalıyor. 
Bu hafta Tahir Elçi’nin davası vardı. 9 yılın sonunda mahkeme faillerin beratına karar verdi. Bu karar toplum vicdanında büyük bir yara açtı. Tahir Elçi, yurtsever bir insandı, memleketini, insanlarını severdi, buydu mücadelesi. Katledilmesinin sebebi de buydu. Bütün kaybedilenlerimiz toplumun isteklerini dile getiriyordu. Bu nedenle ya kaybedildiler ya katledildiler. Biz de mücadelemizi sürdürüyor. 
Her ne kadar da üzgün olsak da yarın Kurban Bayramı kutlanacak, şimdiden kayıp yakınlarımızın ve halkımızın bayramını kutluyoruz.”

Ardından İHD Diyarbakır Şubesi Kayıp Komisyonu üyesi Berfin Elçi,  Derik’te 12 Haziran 1994'te gözaltında kaybedilen Vejdin Avcıl'ın hikayesini okudu. Elçi, “30 yaşındaki Vejdin AVCIL, Mardin’in Derik ilçesinde çiftçilikle uğraşıyordu ve 5 çocuk babasıydı. 12 Haziran 1994 günü, Vejdin AVCIL Kızıltepe’den gelen işçilerle harmanda çalışırken Derik’e bağlı Adakent köyüne jandarmalar baskın yaptı. Köylüleri meydanda topladıktan sonra evlerde arama yapan jandarmalar, Vejdin AVCIL’ın evinde herhangi bir şey bulamamalarına rağmen Vejdin AVCIL’ı örgüte yardım yataklık yaptığı iddiasıyla gözaltına aldı. AVCIL gözaltına alındıktan bir-iki saat sonra tekrar evin olduğu yere getirildi. Jandarma bu kez de AVCIL’ın evinin ahırında sığınak olabileceği gerekçesiyle kontrol etmeden bombayla patlattı. Ancak var olabileceği iddia edilen sığınak bulunamadı.
Avcıl ailesi Derik’te, Mardin’de, Kızıltepe'de resmi kurumlara başvuru yaptı. Derik Savcılığı cevaben; “kusura bakmayın, başınız sağ olsun Vejdin AVCIL örgüt üyeleriyle askerler arasında çıkan çatışmada örgüt üyelerinin atmış olduğu bomba sonucu yaşamını yitirmiştir” dedi. Avcıl ailesi cenazelerini almak için başvurduklarında ise hiçbir yerden bilgi alamadı. 
Vejdin AVCIL’ın ailesi evlerine yapılan baskınlar sonucunda Muş'a göç etmek zorunda kaldı. Muş'a gittikten sonra da evlerine her misafir geldiğinde evleri basılmaya devam edildi.
2008 yılında aile Vejdin AVCIL’ı bulmak için tekrar harekete geçti. Olaydan 18 yıl sonra İHD Mardin Şubesinin çabası ile Vejdin AVCIL’ın sahte tutanakla “Çatışmada ölen terörist” diye gömüldüğü toplu mezardaki kemiklerine ulaşıldı. DNA testiyle kimliği 2012 yılında kesinleşen AVCIL’ın kemikleri ailesine hemen teslim edilmedi. İki yıl sonra cenaze önce Çorum'a oradan Mardin'e en son da Şubat 2014'te Muş'a gönderilerek ailesine teslim edildi ve Muş’un Kızılmecit köyünde defnedildi.
Kemiklerin bulunmasının ardından Mardin Cumhuriyet Başsavcılığının hazırladığı 16/07/2012 tarih ve 2012/1150 sayılı iddianamede AVCIL’ın kaybedilmesinden sorumlu tutulan, dönemin Derik İlçe Jandarma Komutanı Tuğgeneral Musa Çitil için “Şüphe olsun olmasın sivil vatandaşları çeşitli şekillerle ve tamamen keyfi bir şekilde öldürdüğü anlaşılmıştır,” denildi. Savcılık, AVCIL dahil 13 benzer cinayeti de inceleyerek bu cinayetlerden sorumlu tuttuğu dönemin Derik komutanı olan Musa Çitil hakkında iddianame hazırladı. 21 Mayıs 2014 tarihinde ise Musa Çitil hakkında beraat kararı verildi.
Şimdi de gözaltında zorla kaybettirilen Vejdin Avcıl ve diğer tüm Kayıp ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban gidenler için 1 dakikalık oturma eylemine geçiyoruz.”

İHD DİYARBAKIR ŞUBESİ