DİYARBAKIR  - İHD Diyarbakır Şubesi tarafından bölge şubelerine yönelik düzenlenen “İnsan Hakları Çalışmaları ve Hak Savunuculuğu’nda Yol Gösterici İlkeler” konulu eğitim çalışmasının açılışında konuşan İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, Özel Yetkili Mahkemelerin kaldırılmadığını, sadece adının değiştirildiğini belirterek, “Yeni kurulacak mahkemeler çok fazla suç tipine bakmayacak ama esas olarak hemen herkesin ‘yasadışı silahlı örgüt üyeliği’yle suçlandığı bu ülkede, ağırlıklı olarak bu suç tipine bakmış olacak. Dolayısıyla tırnak içinde ‘herkes terörist, herkes terör örgütü üyesi’ olacak” dedi.

İHD Diyarbakır Şubesi tarafından, İHD’nin bölgedeki 16 Şube ve temsilciliğine yönelik “İnsan Hakları Çalışmaları ve Hak Savunuculuğu’nda Yol Gösterici İlkeler” konulu iki günlük eğitim çalışması başladı. İsveç’te bulunan Olef Palme Center tarafından desteklenen ve İHD ile İsveç merkezli Kürt İnsan Hakları Komitesi tarafından ortaklaşa gerçekleştirilen eğitim çalışmasına bölgenin tüm şubelerinden şube başkanları ve yöneticileri katıldı. Eğitimin açılışını İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, İHD Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Temsilcisi Şevket Akdemir ve İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici yaptı.

Eğitimin açılışında ilk olarak konuşan İHD Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Temsilcisi Şevket Akdemir, yapılacak eğitim çalışması hakkında bilgi vererek, yapacakları eğitimin önemine değindi. İHD’nin misyonu ve görevlerini anlatan Akdemir, insan hakları savunucuları olarak her zaman mağdurun yanında yer aldıklarını dile getirdi.

‘Eşitlik isteniyorsa adil yargılanma olmalıdır’

Daha sonra konuşan İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, konuşmasının başında yeni yasa değişikliğiyle kaldırılan Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri konusuna değindi. Mahkemelerin bu haliyle kalması durumunda sorunun devam edeceğini belirten Türkdoğan, “Bir ülkede özel bir yargılama sistemi ve özel yargılama kurumları varsa, o ülkede yurttaşlar arasında hem eşitlik yoktur, hem de o ülkede adil yargılanma hakkı yoktur. Çünkü yurttaşların hukuk önünde eşitliğini sağlamanın yolu, herkesin hukuk güvencesinden yararlanmasını sağlamaktır ve özellikle devletin hukukun üstünlüğü ilkesine uymaktan geçmektedir. Bu bağlamda özellikle adil yargılanma hakkının istisnasız olarak herkes için tanınması ve uygulanması halinde ancak bir eşitlikten bahsedilebilir” dedi.

‘Herkes ‘terörist’, herkes ‘terör örgütü üyesi’ olacak’

Bu mahkemelerin yapılan yeni düzenlemeyle kaldırılmış olmadığını ifade eden Türkdoğan, şöyle devam etti: “Bu değişiklik bu mahkemeleri kapatmıyor, görmekte olduğu davaları görmelerine imkan tanıyor. Bunun anlamı nedir; aşağı yukarı bir 10 yıl daha varlığını sürdürecek bu mahkemeler. Bu da yetmiyor, bu yasayla Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu benzer yetkileri olan yeni Ağır Ceza Mahkemeleri kuracak. Dolayısıyla özel yetkili ve görevli mahkemelerin sayısı artıyor. Yeni kurulacak mahkemeler çok fazla suç tipine bakmayacak ama esas olarak hemen herkesin ‘yasadışı silahlı örgüt üyeliği’yle suçlandığı bu ülkede, ağırlıklı olarak bu suç tipine bakmış olacak. Dolayısıyla tırnak içinde ‘herkes terörist, herkes terör örgütü üyesi’ olacak.”

Bu mahkemelerde insan hakları örgütlerinin eleştirileri, uluslar arası toplumun ve kamuoyu baskısı sonucu değişikliğe gidildiğini vurgulayan Türkdoğan, “Buna rağmen bu mahkemelerden bir türlü vazgeçmiyorlar. Önümüzdeki dönemde belki de Kürt muhalefetine yönelik, toplumsal muhalefete yönelik daha fazla çalışacak, daha özel tip bir mahkeme sistemiyle karşı karşıya kalabiliriz” diye konuştu.

Türkiye’deki cezaevlerinde yaşanan sorunlara da değinen Türkdoğan, başta PKK Lideri Abdullah Öcalan’a yönelik uygulanan ağırlaştırılmış tecrit olmak üzere, cezaevlerinde ciddi anlamda sorunlar yaşandığını dile getirdi.
İnsan hakları savunucularına yönelik yargı yoluyla baskı politikalarının artarak devam ettiğine vurgu yapan Türkdoğan, son olarak gerçekleştirilen bazı operasyonlarda çok sayıda üye ve yöneticilerinin tutuklandığını dile getirdi.

‘Kürtlerin statü talebi karşılanırsa sorun çözülür’

2009 yılından itibaren Türkiye’nin Kürt politikasında bir değişikliğe gittiğini ifade eden Türkdoğan, şunları söyledi: “Bu politikanın yeni adı; Kürtleri tanıma ama Kürt siyasal hareketini tasfiye etme politikasıdır. Nitekim bu politikayla, bizim dernek verilerimize göre, son üç yılda 27 bin 500 civarında insan gözaltına alınmış, 6 bin 500 civarında insan da tutuklanmış. Ve bu maalesef hızından bir şey kaybetmeden devam ediyor. Bir yandan da silahlı çatışmalar olabildiğince hızlı bir şekilde devam ediyor, yürüyen müzakereler kesilmiş durumda. Bu sorunun çözümü konusunda atılması gereken adımlar belli aslında. Yeni Anayasa sürecinde Kürtlerin statü talebinin kabul edilmesi, kimlik ve kültürel haklarla ilgili taleplerinin kabul edilmesi ve yine statü talebi bağlamında uygun bir yerinden yönetim Anayasal güvenceye bağlanarak bu sorunun çözülmesi. Bir de geçiş dönemi adaleti için bir Hakikatleri Araştırma Komisyonu’nun kurulması ve geçiş dönemindeki adaleti sağlayacak yol yöntemlere başvurulması gerekiyor.”

‘AKP döneminde ihlaller arttı’

AKP döneminde artan hak ihlallerine değinen Türkdoğan, “AKP döneminde en ağır insan hakları ihlallerini yaşıyoruz. Yaşam hakkı ihlallerinden tutun, işkence ve kötü muamele uygulamalarına, kişi özgürlüğü hakkının ihlali uygulamalarına, ifade ve örgütlenme özgürlüğünün ihlali konularına kadar bütün rakamlar çok kötü bir durumu gösteriyor. Dolayısıyla iyimser olamıyoruz. Ancak geriye dönüş söz konusu değildir. Çünkü kendi hakları için mücadele eden bir halk gerçekliği vardır. Yine bu siyasal iktidarın karakterini öğrenen bir toplum gerçekliği var. Bu kesimlerin vermiş olduğu mücadeleye de saygı duymak gerekir.

‘CPT heyetiyle Öcalan’ın durumunu görüştük’

Geçtiğimiz ay içerisinde Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) ile yaptıkları görüşmeyi aktaran Türkdoğan, CPT heyetine Türkiye’de cezaevinde bulunan çocuklara ilişkin ayrıntılı bir rapor sunduklarını, ayrıca İmralı Cezaevi’nde bulunan PKK Lideri Öcalan’ın durumuna yönelik bir görüşme gerçekleştirdiklerini söyledi. Türkdoğan, CPT heyetinin Öcalan’ın durumu konusunda bazı önemli gelişmelerin olacağı yönünde bir açıklamaları olduğunu sözlerine ekledi.

Yapılan konuşmaların ardından insan hakları eğitimi, Öztürk Türkdoğan’ın “İnsan Hakları Mücadelesi Tarihi” ve “Hak Savunuculuğu’nda Yol Gösterici İlkeler” konulu sunumuyla devam etti.
İki gün sürecek eğitim çalışmasında ayrıca, “İHD İlkeleri ve Çalışma Tarzı”, “İnsan Hakları Alanında Hukuksal Mekanizmalar”, “Başvuru Alma Yöntemleri”, “Hak İhlallerini Raporlama ve İHD Dokümantasyon Birimi Çalışma Tarzı” konularından eğitim verilecek.