DİYARBAKIR – İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, ilki Ankara’da faaliyete başlayan İnsan Hakları Akademisi’ni Diyarbakır’da kuruyor. 10-17 Aralık İnsan Hakları Haftası içerisinde kurulacak olan Akademi’de ilk olarak bölgede aktif çalışma yürüten insan hakları savunucuları ders başı yapacak. Akademi’nin ilk dersi de “İnsan haklarının türetilme kaynakları, çeşitleri ve özellikleri” konusu olacak.

 

İHD Diyarbakır Şubesi, hazırlıklarını uzun zamandır sürdürdüğü İnsan Hakları Akademisi’ni açıyor. İnsan Hakları Haftası etkinlikleri çerçevesinde açılışı yapılacak olan akademi, İHD Genel Merkezi tarafından Ankara’daki ilk kuruluşundan sonra açılan ikinci akademi olacak. 15 Aralık Cumartesi günü birçok sivil toplum kuruluşu, insan hakları savunucuları, siyasetçi ve akademisyenin katılımıyla açılacak olan akademide, açılışın hemen ardından 3 haftalık ders programı başlatılacak. Akademinin ilk öğrencileri ise, bölgede İHD bünyesinde aktif çalışma yürüten insan hakları savunucuları olacak.

 

Akademi’nin Diyarbakır’daki açılışına ilişkin bilgi veren İnsan Hakları Akademisi Başkanı Hüsnü Öndül, İHD’nin tüzüğünde derneğin tek ve belirli amacının “insan hak ve özgürlükleri konusunda çalışma yapmak” olduğunu belirterek, bu kapsamda Diyarbakır’da yapılan bir Genel Merkez toplantısında Akademi’nin kuruluşunun kararlaştırıldığını ve bu kararın 2010 yılında hayata geçirildiğini söyledi.

Akademi’nin 2011 yılından bu yana İHD Merkez yöneticilerine, insan hakları kuruluşlarında çalışanlara ve bu kurumlarda staj yapanlara yönelik 12 dersten oluşan 36 saatlik eğitim programı uyguladığını kaydeden Öndül, “Bu dersler konunun uzmanları tarafından verilmektedir. Eğitim programlarına katılanlardan ücret alınmaz. Akademi, İHD’nin bünyesindeki bir kuruluştur ancak İHD’den ayrı bir tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Fakat Akademi, akademik özgürlük bakımından tam bir bağımsızlığa ve özgürlüğe sahiptir” dedi.

 

‘Bilgiye dayalı bir hak savunuculuğu yapmak’

 

Akademi’nin amaçlarını sıralayan Öndül, şöyle devam etti: “Akademi’nin ders programının giriş paragrafında yazıldığı üzere; İnsan Haklarının etkin korunması ve yaşama geçirilmesi, hukukun ve ulusal-uluslararası koruma mekanizmalarının yanı sıra; insan hakları bilgisi ve bilincinin yaygınlaşmasına, bu hakların benimsenmesine ve kişilerin bu hakların talep ettikleri şekilde davranışlarda bulunmayı istemelerine bağlı olduğu bilinen bir gerçektir. Bunu gerçekleştirmenin yolu kişilerin bu hakların farkında olmalarını, bu hakların neden korunması gerektiğinin bilincine varmalarını, onları korumayı içtenlikle istemelerini ve elbette neyin nasıl korunabileceğini bilmelerini sağlayacak bir eğitimdir. Biz insan hakları savunucuları açısından insan hakları eğitimi, kendi hakları ve özgürlüklerimiz de dahil olmak üzere insan haklarını korumak için çalışan insanların yetişmesine yardımcı olmak üzere hazırlanan eğitimdir. İnsan haklarını bilgiye dayalı olarak kavramak ve bu suretle daha iyi bir savunuculuk yapmaktır amaç.”

 

‘Daha etkin bir hak savunuculuğu için’

 

“İnsan hakları savunucusu,  bireysel olarak ya da başkalarıyla birlikte insan haklarını korumak ve geliştirmek için çalışan kişilere denir” şeklinde konuşan Öndül, şunları söyledi: “Hak savunucuları da sırf kendi hakları için değil ama kendilerininkiler de dahil olmak üzere başkalarının hak ve özgürlüğü için çalışırlar. Bu başkası, yani kendisinden başkasının kim olduğunun önemi bulunmamaktadır. Dini, dili, ırkı, etnik kökeni, cinsiyeti, cinsel yönelimi, cinsiyet kimliği, sosyal statüsüne bakmaksızın herkesi İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin 1’inci maddesinde yazıldığı gibi haklara ve onura sahip olmaklık bakımından eşit olarak görürüz. Akademi’nin kuruluş belgesinin amaç maddesinde de vurgulandığı gibi; Akademi, insan hakları savunucularının, insan hak ve özgürlüklerinin tanınması, kullanılması, korunması ve geliştirilmesi konusunda verdikleri mücadelenin daha etkin gerçekleştirilmesini sağlamaya dönük insan hakları eğitimi programları hazırlar ve yürütür.”

 

Diyarbakır’da açılışını yapacakları Akademi’nin önemli bir çalışma olacağını ve hak savunuculuğunun gelişmesinde büyük rol oynayacağını kaydeden Öndül, Diyarbakır’ın ardından İstanbul, Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi’nde de Akademi’nin birimlerini açmayı planladıklarını sözlerine ekledi.

 

Bilici: Herkesi Akademi’nin açılışına bekliyoruz

 

İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici ise, İnsan Hakları Akademi’sini Diyarbakır gibi hak ihlallerinin yoğun yaşandığı bir bölgeye kazandırmanın sevincini yaşadıklarını söyledi. İHD olarak her alanda hak ihlalleriyle baş etmeye çalıştıklarını vurgulayan Bilici, bu savunuculuğu daha aktif, daha bilimsel yapabilmek için Akademi’nin önemli bir işlev göreceğini söyledi. Akademi’nin sadece dernekleri açısından değil, tüm bölge açısından önemli bir çalışma olduğunu kaydeden Bilici, bu nedenle tüm insan hakları savunucularını, kurum ve kuruluş temsilcilerini ve halkı Cumartesi günü gerçekleştirecekleri açılışa beklediklerini sözlerine ekledi.

 

Akademi’nin ders programı

 

15 Aralık Cumartesi günü saat 13.00’te açılışı yapılacak olan Akademi’de açılışın ardından ilk haftanın ders programı ise şöyle;

 

15 Aralık Cumartesi

Saat: 14:00 – 16:00

-İnsan haklarının türetilme kaynakları, çeşitleri ve özellikleri. (Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak)

 

Bu derste; İnsan Hakları kavramı ve kavramı tanımlama sorunu  ele alınacak ve bu çerçevede;. insan hakların kavramının aşırı genişlemesinin yarattığı sorunlar, insan hakları nedir? Türetilme kaynakları, çeşitleri ve özellikleri nedir? İnsan haklarının bölünmezliği  karşısında insan hakları kuşakları tanımlaması ne anlama gelir? Kişisel ve Siyasal Haklar, Ekonomik ve Sosyal Kültürel Haklar ile üçüncü kuşak /Dayanışma Haklarının (barış hakkı, çevre hakkı, dünya mirasından yararlanma) özellikleri ve korudukları değerler nedir? İnsan hakları evrensel  midir? Sorularının cevabı aranacak.

 

16 Aralık Pazar

Saat: 10:00 – 12:00

-Türkiye’de İnsan Haklarının  Korunması Alnında Mekanizmalar Başvuru   Yöntemleri  ve Eksiklikler. (Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak)

 

Bu derste; Ulusal Başvuru Mekanizmaları ve İşleyişleri, Ombudsman kurumu oluşturulması ihtiyacı ve Türkiye’de bağımsız denetim kurullarının eksikliği tartışılacak. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası insan hakları belgeleri ve yetkisini kabul ettiği başvuru mekanizmaları özellikler ve eksiklikler ile birlikte değerlendirilecek.

 

Saat: 14:00 – 16:00

-İnsan Haklarının İçerik ve Uygulaması ile İlgili Kavramlar

-İnsan Haklarına Eleştirel Yaklaşımlar (Yrd. Doç. Dr. Ahmet Murat Aytaç)

 

Bu derste; demokrasi, devlet, hukuk ve hukukun üstünlüğü ilkesi, etik gibi kavramlar tanımlanacak ve bu kavramların içerdiği koşullar ile insan hakları arasındaki bağlantı irdelenecektir. Bu değerlendirmeler çerçevesinde  de tarihsel gelişim süreci temelinde insan haklarının ekonomi politiği nedir, insan hakları siyaseti var mıdır, günümüzde  bu  alanı belirleyen başlıca sorunlar nedir? Sorularının cevabı da araştırılacak.