İnsan Hakları Derneğinin (İHD) 2015 yılı hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu'nu genel merkez binasında bir basın toplantısı ile açıkladı. Toplantıya İHD Genel Başkanı Öztürk Türdoğan ve Genel Sayman ve raportör Sevim Salihoğlu katıldı. Açıklanan rapor, Diyarbakır'da katledilen Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi'nin anısına ithaf edildi.

 

390 sivil katledildi

 

İHD verilerine göre dur ihtarına uymadıkları gerekçesiyle yada toplumsal olaylarda hükümet güçlerinin saldırısı sonucu 53'ü çocuk 264 kişi katledildi. Ayrıca "sokağa çıkma yasağı" adı altında 16 Ağustos 2015 ile 31 Aralık 2015 tarihleri arasında devlet güçlerinin saldırılarında 126 sivil katledildi. Saldırıların yaşandığı 7 il ve 17 ilçede yaşayan 1 milyon 300 bin kişilik nüfusun yaklaşık 4'te biri göçertildi. 

 

616 asker ve polis hayatını kaybetti

 

Ayrıca İHD verilerine göre, çözüm sürecinin bitirilmesiyle başlayan çatışmalı ortamda, silahlı çatışmalarda 351'ü asker, 251'i polis, 13'ü korucu 1'i bekçi olmak üzere toplam 616 silahlı devlet gücünün hayatını kaybettiği kayıt altına alınırken, çatışmalarda 231 silahlı militan da hayatını kaybetti. 

 

Kadın katliamları, tutuklanan gazeteciler ve cezaevleri

 

İHD raporu kadına yönelik şiddet tablosunu da ortaya koydu. Buna göre 348 kadın, yaşamın her alanında şiddet, taciz ve tecavüze maruz kalma sonucu katledildi, 805 kadın ise yaralandı. Tutuklu gazeteci sayısının 31 olduğu belirtilen raporda, 2015 yılında Türkiye'de yaklaşık 26 bin 851 sitenin TİB tarafından res'en erişiminin engellendiği belirtildi.

 

Cezaevlerinde 825 hak ihlali yaşandığı, 175 disiplin cezası verildiği ve 829 sürgün uygulanmasının yaşandığı da raporda kayıt altına alındı. 

 

'Alarm seviyesinde ihlaller yaşanıyor'

 

Raporu dernek genel merkezinde açıklayan İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, 2015 yılının Türkiye'nin tamamen otoriterleştiği bir yıl olduğunu dile getirerek, temel hak ve özgürlüklerin tamamen korumasız kaldığına işaret etti. Türkdoğan, 2015 yılı için, "çok ciddi alarm seviyesinde hak ihlalleri yaşandı ve halen de yaşanmaktadır" değerlendirmesinde bulundu. 

 

'Türkiye tam bir Otoriter Polis Devleti anlayışı ile yönetilmektedir'

 

İktidarın kamu güvenliği gerekçesiyle temel hak ve özgürlükler aleyhinde kanun değişiklikleri yaptığını söyleyen Türkdoğan, "MİT kanunu değişikliği, internet kanunu değişikliği, HSYK kanunu değişikliği, Yargıtay ve Danıştay kanunları değişikliklerinden sonra polisin yetkilerini oldukça genişleten iç güvenlik paketi olarak bilinen ve çok sayıda temel kanunu değişikliği, 2015 tarihinde yürürlüğe girerek yasalaştırılmıştır. Denilebilir ki, şu anda bu yasalarla Türkiye tam bir Otoriter Polis Devleti anlayışı ile yönetilmektedir" ifadelerini kullandı.

 

'Sokağa çıkma yasaklarından dolayı 1 milyon 370 bin kişi doğrudan hak ihlaline uğradı'

 

Bu yıl yaşanan hak ihlallerinin en fazla sokağa çıkma yasağı uygulanan Kürt illerinde yaşandığını belirten Türkdoğan, "Türkiye'de vali ve kaymakamların kararları ile 16 Ağustos 2015'te başlayan ve halen devam eden sokağa çıkma yasaklarında, Diyarbakır'da 8 ilçede toplam 32 kez, Mardin'de 3 ilçede toplam 11 kez, Şırnak'ta 2 ilçede toplam 7 kez, Hakkâri'de 1 ilçede 4 kez, Batman'da 1 ilçede 2 kez, Muş/Varto, Batman/Sason ve Elazığ/Arıcak'ta 1'er kez sokağa çıkma yasakları ilan edilmiş, bu şekilde doğrudan doğruya 1 milyon 370 bin kişinin hakkı ihlal edilmiştir" şeklinde konuştu. 

  

'Devlet bilinçli olarak Kürtleri tehcire zorluyor'

 

Kürt kentlerinde yaşanan hak ihlallerinin sayılamayacak derecede fazla olduğunu söyleyen Türkdoğan, devletin bilinçli olarak Kürtleri tehcir ettiğinin altını çizdi. Türkdoğan, "Tehcirin yanı sıra güvenlik kuvvetlerinin yerleşim yerlerine müdahalesi sonucu çok sayıda ev, işyeri ve kamu binası zarar görmüştür" dedi. 

 

'Hastaneler karargah olarak kullanılıyor'

 

2015 yılında yaşanan hak ihlallerinin başından sağlık hakkı ihlalinin geldiğine vurgu yapan Türkdoğan, "Sokağa çıkma yasağı ilan edilen yerlerdeki hastanelerin tamamı özel harekat polisleri ve zırhlı askeri birlikler tarafından kuşatıldığı, Cizre Devlet Hastanesi'nin bir katının tamamen askerlere ayrıldığı anlaşılmaktadır. Bu durum vatandaşın hastanelere gitmesini engelleyerek Kürt kentlerinde yaşayan insanların sağlığa erişim hakkını engellemektedir" ifadelerini kullandı.

 

'Türkiye toprakları cihatçı militanları için bir sahaya dönüşmüş durumda'

 

Türkiye topraklarının radikal cihatçı örgüt militanları için bir sahaya dönüştüğünü söyleyen Türkdoğan, "2015 yılında 5 Haziran'da Diyarbakır'da, 20 Temmuz'da Suruç'ta, 10 Ekim'de Ankara'da IŞID militanlarının canlı bomba saldırılarında 137 kişi yaşamını yitirmiş, 966 kişi de yaralanmıştır. Bunun yanı sıra Türkiye'de faaliyet gösteren yasa dışı silahlı örgütlerin saldırıları sonucu 39 kişi yaşamını yitirmiş, 361 kişi yaralanmıştır" diyerek Türkiye'nin dış politikasında geri adım atmasını istedi.

 

Cezaevi sorunları artarak devam etmektedir

 

Cezaevlerindeki sorunların başlayan savaş ile daha da tırmandığını belirten Türkdoğan, daha önceki sorunlar giderek kamu vicdanında kanayan bir yara olmaya devam etmiştir. Halen Türkiye Cezaevlerinde İHD tespitlerine göre 300'ü ağır olmak üzere 757 hasta mahpus bulunmaktadır" dedi.