Kayıp yakınları 752. Hafta: Vedat Aydın’ın failleri soruldu

08.07.2023

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi ve Kayıp Yakınlarının, “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” eyleminin 752. haftası Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde gerçekleştirildi. Kayıp yakınları, hak savunucuları ve sivil toplum örgütü temsilcilerinin katıldığı eylemde, kayıpların fotoğrafları taşındı. Bu hafta, Diyarbakır’da 5 Temmuz 1991 tarihinde gözaltında kaybedilen üyemiz Vedat Aydın’ın failleri soruldu.

Eylemde konuşan İHD Diyarbakır Şubesi Başkanı Abdullah Zeytun şunları ifade etti, “Bu hafta 1991 yılında devlete bağlı güçler tarafından gözaltına alınıp kaçırılan, işkence ile yaşamı sonlandırılan Kürt insan hakları savunucusu ve siyasetçi Vedat Aydın’ı anıyoruz. İnsan Hakları Derneği, Vedat Aydın gözaltında kaybedildiği zaman şöyle bir açıklama yapmıştı, ‘Bölgede karanlık bir yapı eylemler gerçekleştiriyor, devlet suçları araştırıp hakikati ortaya çıkarmazsa fail devlettir’. Aradan 32 yıl geçti. Vedat Aydın’ın siyasi bir cinayetle katledilmesiyle başlayan karanlık süreç ne yazık ki bugüne kadar aydınlatılmadı.  90’lı yıllar ağırlıklı olmak üzere, yargısız infazlar ve devlet şiddeti ile kaybedilenlerin akıbeti, hakikati ortaya çıkarılmadı. Failleri yargılanmadı. Politik şiddet, politik yargısal kararlar ile sürdürüldü. Bugün de bu cinayetlerin üstü örtülmeye devam ediliyor. Kürt siyasetçi Vedat Aydın’ın gösterdiği cesaretle demokratik insan hakları mücadelesi sürüyor. Bıraktığı mücadele deneyimi sahiplenerek, güçlendirilerek devam ettiriliyor. Vedat Aydın şahsında özgürlük ve hak mücadelesinde yaşamını yitirenleri anıyoruz. İnsan hakları ve demokrasi mücadelesi her koşulda devam ediyor. Elbette ki bir gün geçmişte yaşanan insanlık suçlarına karşı geçmişle yüzleşilecek ve Kürtlere hesap verilecektir. Failler uluslararası hukuk standartları ve ilkelerine uygun ceza alıncaya kadar mücadelemiz devam edecektir.”

Ardından İHD Diyarbakır Şubesi Kayıp Komisyonu Üyesi Fırat Akdeniz ise Vedat Aydın’ın hikayesini paylaştı. Akdeniz şöyle devam etti: “"Vedat Aydın, 1953 yılında Diyarbakır'ın Bismil ilçesine bağlı Kürthacı köyünde dünyaya geldi. 1979 yılında Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü'nden mezun olan Vedat Aydın, 12 Eylül 1980 askeri darbe döneminde tutuklanıp dört yıl hapis yatar.

 "Vedat Aydın, 28 Ekim 1990 tarihinde Ankara'da gerçekleşen İHD 3. Olağan Genel Kurulu'nda yaptığı Kürtçe konuşma nedeniyle tekrar tutuklanır. Hakkında açılan soruşturma kapsamında bir süre hapiste kalan Vedat Aydın ardından 1991 yılı haziran ayında yapılan Halkın Emek Partisi (HEP) il kongresinde Diyarbakır il Başkanı olur.

"5 Temmuz 1991 tarihinde, gece yarısı evinin kapısı çalınır. Silahlı, elinde telsiz bulunan ve kendilerini polis olarak tanıtan kişilerce 'ifaden alınacak' denilerek evden götürülür. Ailesi ve avukatlarının girişimlerine karşılık, emniyet tarafından gözaltına alındığı kabul edilmez. 7 Temmuz 1991 tarihinde, Elazığ ili Maden ilçesi yakınlarında bir köprü altında vahşice işkence edilmiş halde cesedi bulunur.

10 Temmuz 1991 tarihinde cenazesinin getirildiği Diyarbakır'da yüzlerce araçlık konvoy ve on binlerce kişi tarafından karşılanır. Cenazeye katılanlara yönelik karanlık güçler tarafından ateş açılır. Açılan ateş sonucunda en az 8 kişi yaşamını yitirir. Aralarında milletvekilleri ve gazetecilerin de bulunduğu yüzlerce kişi ise yaralanır.

Vedat Aydın cinayeti soruşturmasında faillerin kimliği tespit edilmeyip, günümüze kadar dosyada herhangi bir ilerleme sağlanmamıştır.

Cinayet işlendikten tam 20 yıl sonra, Vedat Aydın'ın Eşi Şükran Aydın emniyete çağrılır. Kendisine 'Gece eve gelenler bunlar mıydı?' diye sorulduğunda Şükran Aydın '20 yıl oldu, nasıl tanıyayım' şeklinde cevap verir. Cinayet, günümüze kadar halen aydınlatılmış değil. İşkenceci failler yargı karşısına çıkarılmamış ve halen cezalandırılmamışlardır.

Bizler, insan hakları savunucuları ve kayıp yakınları olarak; kayıplarımızın akıbetinin ortaya çıkarılması ve failleri bulunup yargılanması talebiyle 31 Ocak 2009 tarihinden bu yana her hafta ve kesintisiz bir şekilde sürdürmüş olduğumuz adalet talebimizden vazgeçmeyeceğiz. 32 yıldır dosyasında hiçbir ilerleme sağlanamayan Vedat Aydın için adalet istemekten asla vazgeçmeyeceğiz.

Şimdi de Vedat Aydın ve diğer tüm kayıp ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban gidenler için 1 dakikalık oturma eylemine geçiyoruz.”

İHD DİYARBAKIR ŞUBESİ

KAYIP KOMİSYONU