Kayıp Yakınları 792. Hafta Eylemi: Ali İhsan Dağlı’nın akıbeti soruldu

13.04.2024

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi ve kayıp yakınları, “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” eyleminin 792. haftasını, Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde gerçekleştirdi. Eyleme kayıp yakınları, siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri ile hak savunucuları katıldı. Eylemde, gözaltında zorla kaybedilenlerin ve faili meçhul saldırı sonucu katledilenlerin fotoğrafları taşındı. Yine her hafta olduğu gibi çok sayıda çevik kuvvet ve sivil kolluk görevlileri alandaki yerini aldı. Bu hafta, Silvan’da 14 Nisan 1995 tarihinde gözaltında kaybedilen Ali İhsan Dağlı’nın failleri soruldu.

Eylem öncesi konuşan İHD Bölge Temsilcisi Tahir Saçaklı şunları söyledi: “Öncelikle halkımızın, Ortadoğu halklarının ve Müslüman aleminin Ramazan Bayramı kutlu olsun. Bayramlar her zaman barış simgesi olmuştur. Bu nedenle bu coğrafyada gelişen sorunların barış içinde çözülmesini umuyoruz. 792 haftadır, bu meydanda adalet istiyoruz. Kayıplarımız bulunsun, failler yargılansın istiyoruz. Cumhuriyet tarihinden beri bu mücadelemiz devam ediyor. Cumhuriyetle kurulan rejim, teklik üzerine geliştirildi. Ancak biliyoruz ki bu coğrafya çok renkli, çok kültürlü ve çok dilidir. Herkes bu düşünceyle siyasetini ve düşüncesini yeniden gözden geçirmeli.

Yakın bir zamanda Türkiye’de bir seçim gerçekleşti. Bizim coğrafyamızda 8 yıldır seçilen eş başkanlar görevlerinden uzaklaştırılmıştı. Yani bir halkın iradesi ayaklar altına alındı. Umuyoruz ki bir daha böyle şeyler yaşanmaz. Bu coğrafyanın ve özellikle Kürt dili ve kültürüne yönelik hukuka aykırı politikalara son verilmelidir. Kutsal kitaplarda da ifade edildiği gibi,  bu coğrafya cennettir umarız bir daha cehenneme dönüştürmeyiz. Hem Kürt hem Türk halkı ve diğer halklar ile barış için de bir yaşam sürdürürüz. Umut ediyoruz ki bir daha bu meydanlarda kayıplarımızı ve faillerini aramak istemiyoruz. Bunun içinde beli adımlar atılmalı, failler bulunup yargılanmalıdır. Bu yaşanan sorunların hepsini ortadan kaldırmalıyız. Halk barış için hazırdır. İktidar, barışa yönelik politikalar geliştirmeli. Çatışma ve savaştan herkes zarar görüyor. Yüzyıldır bu coğrafya çok acılar yaşadı. Bundan ders çıkarılıp barış sağlanmalıdır.”

Ardından İHD Diyarbakır üyesi Fırat Akdeniz ise Ali İhsan Dağlı’nın kayıp hikayesini paylaştı. Akdeniz, “Ali İhsan Dağlı, eşi ve çocukları ile birlikte Diyarbakır’ın Silvan ilçesine bağlı Eşme Köyünde ikamet eder. 

14 Nisan 1995 yılında köyde güvenlik güçleri tarafından yapılan operasyon sonrası çatışma çıkar. Çatışma sonrası Ali İhsan Dağlı evinin yakınların da gözaltına alınır. Köy muhtarı Mehmet Şirin Kılıç, gözaltına alınan Ali İhsan Dağlı’nın köyden götürüldüğüne ve sol elinden yaralandığına şahit olur. Köy Muhtarının aktardıklarına göre; Ali İhsan Dağlı önce Hişkamergê Köyüne götürülür. Yarım saat burada bekletildikten sonra bir helikoptere bindirilerek Silvan Jandarma Komutanlığına götürülür. Ali İhsan Dağlı’nın köyden çıkartılırken kurşun yarasından dolayı gömleğinin kanlı oluğuna şahit olunur. Köy halkının gözü önünde gözaltına alınan Ali İhsan Dağlı’dan bir daha haber alınamaz.

Gözaltı sonrası ailenin Ali İhsan Dağlı için resmi kurumlara yapmış olduğu başvurular sonuçsuz kalır. 24 Nisan 1995 yılında babası Mehmet Dağlı tarafından DGM savcılığına yapılan başvuru sonrası aileye “Ali İhsan Dağlı adlı bir şahsın gözaltına alınmadığı söylenir.” Yine Evrensel Gazetesinin 11 Ekim 1995 tarihli haberine göre, ailenin İHD’ye başvurmasından dolayı köy, güvenlik güçleri tarafından basılır ve aile askerler tarafından şiddete maruz kalır. Bu baskılar Ali İhsan Dağlı’ nın kaybedilmesinden sonra sürekli olarak devam eder.

11 Ekim 1995 yılında Evrensel Gazetesi’nin “İşte Kayıp” başlıklı haberi ile Ali İhsan Dağlı’nın gözaltında çekilmiş fotoğrafı ile gözaltına alındığı belgelenir. Fotoğraf da Ali İhsan Dağlı’nın sol elinin sarılı vaziyette olduğu görülür. Ailesi çekilmiş bu fotoğraf dışında Ali İhsan Dağlı’ya ilişkin başka bir somut bilgiye ulaşmaz. 16 Ekim 1995 tarihinde bu fotoğraf şubemize gelen ailesi tarafından teşhis edilir.

Aile, Ali İhsan Dağlı’nın kaybedilmesine ilişkin davayı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götürür. AİHM, Türkiye’yi Ali İhsan Dağlı’nın kaybedilmesinden dolayı mahkûm eder.

Şimdi de gözaltında zorla kaybettirilen Ali İhsan Dağlı ve diğer tüm Kayıp ve faili meçhul siyasi cinayetlere kurban gidenler için 1 dakikalık oturma eylemine geçiyoruz.”

İHD Diyarbakır Şubesi